III. Selim Dönemi Siyasi Olayları
Osmanlı-Rus Ve Avusturya Savaşları (1787–1792) (I. Abdülhamit Dönemi-III. Selim Dönemi)
Aynalıkavak tenkihnamesine rağmen Rusların Kırımı işgal etmesi üzerine Osmanlı Rus savaşları başladı. Avusturya Rusya’nın yanınsa savaşa girdi. Ruslar Özi kalesini alarak halkını kılıçtan geçirdi. Baserabya işgal edildi, bu sırada Prusya’nın ve İsveç’in Osmanlı yanında savaş girmek istemesi, Fransız ihtilalinin ortaya çıkması üzerine Avusturya ile Ziştovi Ant. imzalandı (1791). (III. Selim dönemi)
Maddeleri:
1. Avusturya Osmanlıdan aldığı yerleri geri verecek.
2. Orsava ve Unna nehirleri arasında kalan arazi Avusturya’ya bırakılacak.
3. Devam eden Osmanlı Rus savaşında Avusturya Rusya’ya yardım etmeyecek.
Önemi: ilk kez Avusturya ile Osmanlı arasında sınır kavramı ortaya çıktı. Tek başına kalan Rusya barış istemek zorunda kaldı.
Rusya’yla Yaş antlaşması imzalandı.-1792- (III. Selim Dönemi)
Maddeleri:
1- Kırım’ın Rusya’ya ait olduğu onaylandı.
2- Özi kalesi Buğ ve Dinyester ırmakları arasındaki arazi Rusya’ya bırakıldı. Dinyester ırmağı sınır kabul edildi.
3- Doğu Anadolu’da Rusların işgal ettiği bölgeler boşaltılacak.
Önemi:
Kırım’ın Rus toprağı olduğu kabul edilmiştir. Osmanlı devleti kaybettiği toprakları geri alma ümidini kaybetmiştir. Gerileme dönemi bitmiş dağılma dönemi başlamıştır.
SORU: Kırım nasıl bir süreçten geçerek Rus topraklarına dahil olmuştur?
Osmanlı-Fransız Savaşı (1798-1801)
Sebepleri:
1- Yedi yıl savaşları sonrasında Fransızların sömürgelerini İngiltere’ye bırakmak zorunda kalması.
2- Fransa’nın İngiltere’yi zor durumu düşürmek amacıyla sömürge yolunu kapatmak istemesi
3- Yeni sömürgeler elde etmek istemesi.
4- Napolyon’un Fransa’dan uzaklaştırılmak istenmesi.
5- Akdeniz’in kontrol altına alınmak istemesi.
6- Dağılmakta olan Osmanlı’dan pay alma düşüncesi
Bu sebeplerden ötürü Napolyon 38.000 kişilik bir ordu ile önce Malta’yı almış daha sonrada İskenderiye limanına çıkarak Mısırlı kölemenlerle piramitler savaşını yapıp galip gelmiştir. İngiltere ve Rusya Osmanlının yanında yer aldı. İngiliz donanması, Fransız donanmasını Ebukır’da yaktı. Rus donanması boğazları geçerek Akdeniz’e çıktı. Karada güçlenmek isteyen Napolyon Gazze ve Yafa’yı alarak Akka kalesini kuşattı. Cezzar Ahmet paşa komutasındaki nizam-ı cedit askerleri Fransızları yenilgiye uğrattı. Fransızlarla El Ariş antlaşması imzalandı.
Maddeleri:
1- Fransa Mısır’ı boşaltacak.
2- Mısır’da ki Fransız askerleri İngiliz gemileri ile taşınacak.
3- Savaştan önceki sınırlara dönülecek.
Sonuçları:
- Osmanlı Devleti ilk kez denge politikası izlemiştir.
- Fransa’nın Akdeniz’deki gücü sona erdi. Akdeniz’deki güç İngiltere’ye geçti.
- Ruslar ilk kez boğazlardan geçtiler.
- Osmanlı toprakları ve denizleri uluslararası tartışma konusu oldu.(özellikle boğazlar)
- Osmanlı devletinin topraklarını koruyamayacak duruma geldiği görülmüştür.